Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)

Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)
Πρόκειται για μία ορμονική διαταραχή. Τα ανδρογόνα, οι ανδρικές ορμόνες,
που κυκλοφορούν στο αίμα της γυναίκας σε μικρές συγκεντρώσεις, εδώ είναι
αυξημένα. Αυτή η αύξηση είναι που προκαλεί τις εκδηλώσεις του Συνδρόμου:
την αραιομηνόρροια (δηλαδή περίοδο τουλάχιστον κάθε 35 ημέρες), την
τριχοφυΐα, την ακμή και την εμφάνιση διογκωμένων ωοθηκών με πολλά
κυστίδια στο υπερηχογράφημα. Βέβαια, η κλινική εικόνα του συνδρόμου
ποικίλλει και περιλαμβάνει γυναίκες με συνδυασμό κάποιων από τα
χαρακτηριστικά αυτά και σε διαφορετικό βαθμό. Αξίζει να αναφέρουμε ότι η
συχνότητα του Συνδρόμου κυμαίνεται από 5‐7% στις γυναίκες αναπαραγωγικής
ηλικίας, νούμερο αρκετά υψηλό, αποτελώντας τη συχνότερη ορμονική
διαταραχή στις ηλικίες αυτές. Το 40‐50% των γυναικών με το Σύνδρομο είναι
παχύσαρκες, ενώ από το σύνολο των παχύσαρκων γυναικών αναπαραγωγικής
ηλικίας, το 28%, δηλαδή περίπου μία στις τρεις, θεωρείται ότι πάσχουν από το
Σύνδρομο.
Η διάγνωση μπαίνει με το ιστορικό, με τον έλεγχο συγκεκριμένων ορμονών
στο αίμα και τέλος με το υπερηχογράφημα των ωοθηκών. Πρώτα βέβαια πρέπει
να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις που προκαλούν υπερανδρογονισμό, καθώς
κάποιες φορές μπαίνει εύκολα η «ταμπέλα» του Συνδρόμου και η γυναίκα
μπορεί να πάσχει από άλλη διαταραχή. Αφού γίνει αυτός ο αποκλεισμός, ο
συνδυασμός τουλάχιστον δύο από τα εξής τρία κριτήρια θέτει την διάγνωση:
α)αραιομηνόρροια, β)κλινικός ή βιοχημικός υπερανδρογονισμός (τριχοφυΐα,
ακμή ή αυξημένα ανδρογόνα στο αίμα) και γ) πολυκυστική μορφολογία των
ωοθηκών στο υπερηχογράφημα.
Δεν υπάρχει αντιμετώπιση που να θεραπεύει ολοκληρωτικά το Σύνδρομο.
Αυτό που γίνεται είναι να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα για τα οποία μία
γυναίκα θα αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Έτσι, η αντιμετώπιση είναι πάντα
εξατομικευμένη. Αλλιώς θα χειριστούμε μία λεπτόσωμη νεαρή κοπέλα που το
κύριό της πρόβλημα μπορεί να είναι η τριχοφυΐα και αλλιώς μία μεγαλύτερης
ηλικίας γυναίκα που θέλει να επιτύχει εγκυμοσύνη. Τα τελευταία χρόνια
διαπιστώθηκε ότι στο Σύνδρομο εμπλέκεται και η ινσουλινοαντίσταση, δηλαδή
ο οργανισμός εκκρίνει αυξημένες ποσότητες ινσουλίνης σε σχέση με τις
γυναίκες χωρίς το Σύνδρομο. Αυτή η γνώση προσέθεσε νέα «όπλα» στην
θεραπευτική μας φαρέτρα, όπου τα αντισυλληπτικά δεν αποτελούν πλέον την
μοναδική μας δυνατότητα. Πάντως, η πρώτη θεραπευτική μας παρέμβαση
πρέπει να είναι πάντα η αλλαγή τρόπου ζωής με απώλεια βάρους στις
παχύσαρκες γυναίκες και άσκηση. Θεωρείται ότι απώλεια βάρους 5% μπορεί να
επαναφέρει την ωορρηξία και τον κύκλο σε φυσιολογική συχνότητα.
Η υπογονιμότητα είναι ίσως ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο μία με
γυναίκα που πάσχει από το Σύνδρομο θα αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Το
Σύνδρομο σύμφωνα με συγκεκριμένες μελέτες αποτελεί την αιτία μέχρι και του
75% των περιπτώσεων με υπογονιμότητα λόγω ανωοθυξακιορρηξίας. Πάντως,
σε αυτές τις γυναίκες υπάρχει ένα πολύ καλό ωοθηκικό απόθεμα και οι
θεραπευτικές δυνατότητες είναι πολύ καλές. Ήδη αναφέραμε ότι σε περίπτωση
παχυσαρκίας, η απώλεια βάρους 5% επαναφέρει την ωορρηξία και λύνει έτσι
απλά το πρόβλημα της υπογονιμότητας!
Τέλος, ο κίνδυνος για ανάπτυξη Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 είναι
αυξημένος σε σχέση με το γενικό πληθυσμό, ειδικά σε γυναίκες που έχουν
συγγενή πρώτου βαθμού με Σακχαρώδη Διαβήτη.